Onvoorwaardelijke Ondersteuning

Moeilijk verstaanbaar gedrag: wat het vraagt van jou als begeleider

Als je werkt in de gehandicaptenzorg, krijg je waarschijnlijk vroeg of laat te maken met moeilijk verstaanbaar gedrag. Cliënten met een verstandelijke beperking beleven de wereld vaak anders dan wij. Ze interpreteren hun omgeving op een unieke manier en hebben moeite om situaties of gebeurtenissen goed in te schatten. Dit kan leiden tot gevoelens van onveiligheid en angst. Omdat ze deze gevoelens vaak niet kunnen uiten in woorden, zie je dit terug in gedrag dat voor hun omgeving lastig te begrijpen is.

Wat is moeilijk verstaanbaar gedrag?

Moeilijk verstaanbaar gedrag is gedrag dat door anderen als lastig of problematisch wordt ervaren. Denk hierbij aan automutilatie, fysieke agressie of verbale agressie. Dit gedrag kan voor de cliënt een manier zijn om spanning of emoties te uiten. Voor jou als begeleider kan het echter een grote uitdaging zijn. Misschien voel je je bij het begin van je dienst al gespannen of pieker je thuis over hoe je deze situatie gaat aanpakken. Dit soort gedrag kan veel impact hebben, zowel op de cliënt als op jou en je collega’s.

De kracht van onvoorwaardelijkheid

Ondanks de uitdaging weet je vaak dat het belangrijk is om hier samen met de cliënt doorheen te gaan. Onvoorwaardelijkheid speelt hierin een cruciale rol. Als je er in moeilijke periodes voor je cliënt blijft zijn, zelfs wanneer het gedrag je uitdaagt, leg je de basis voor een sterke begeleidingsrelatie. Deze relatie zorgt ervoor dat het moeilijke gedrag op de lange termijn naar de achtergrond verdwijnt, omdat de cliënt zich veilig en begrepen voelt.

Maar laten we eerlijk zijn: dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Hoe blijf je onvoorwaardelijk naar iemand die je misschien net heeft geslagen, geknepen of zelfs bespuugd? Het is niet vanzelfsprekend om dan de hand uit te reiken en te zeggen: “Kom op, een nieuwe dag met nieuwe mogelijkheden. We gaan er samen weer voor.” Toch weet je dat juist die houding het verschil maakt.

Waarom jouw weerbaarheid belangrijk is

Deze aanpak vraagt veel van je. Onvoorwaardelijk zijn betekent dat je stressbestendig bent en stevig in je schoenen staat. Het betekent ook dat je eigen emoties, zoals frustratie of vermoeidheid, kunt reguleren. Dit maakt het zo belangrijk om te werken aan je eigen weerbaarheid en veerkracht. Als jij je sterk voelt, kun je de onvoorwaardelijkheid bieden die nodig is om een verschil te maken.

Hoe werk je aan je veerkracht?

Je kunt op verschillende manieren werken aan je veerkracht:

• Blijf bewust van je eigen grenzen en zorg voor momenten van ontspanning buiten je werk.

• Zoek steun bij collega’s, bijvoorbeeld door samen casuïstiek te bespreken.

• Volg een training in weerbaarheid om beter om te gaan met stressvolle situaties.

Als begeleider heb je een belangrijke rol in het leven van je cliënten. Door aan je eigen veerkracht te werken, kun je onvoorwaardelijk blijven en echt bijdragen aan hun kwaliteit van leven. Want uiteindelijk is dat waar het om draait: samen bouwen aan een veilige en onvoorwaardelijke omgeving waarin een cliënt zich ontwikkelen.

Ben jij klaar om jouw weerbaarheid en veerkracht verder te ontwikkelen?